KÖPEKLERE HANGİ AŞILAR YAPILMALIDIR?

Köpeklerimizin hayatlarının bir kısmında sık sık veteriner hekime giderek aşılarının düzenli olarak yapılmasının sağlıkları için çok önemli olduğunu biliyoruz. 

Peki nedir bu aşı ve neden aşı yaptırmalıyız? 

Öncelikle aşılar tüm insan ve hayvanlarda hastalık etkenlerinin ölü ya da inaktif halleri ile yapılan enjeksiyonlardır. Ölü veya inaktif oldukları için bir hastalığa sebep olmazlar. Aşı olan her canlının bağışıklık sisteminde bir dizi reaksiyon olur. Bu reaksiyonlar sayesinde; aşının içindeki hastalık etkenine karşı vücut kendi antikorlarını üretir. Bu antikor sanki bir sessiz ordu gibi hastalıkla karşılaşmayı beklerler ve ne zaman köpeğimiz bu hastalık ile karşı karşıya kalsa onu korumak için savaşırlar. 

Hastalıklara karşı vücudu koruyan bu antikorlar olmazsa hastalık vücuda girdiğinde köpeklerimiz çok şiddetli enfeksiyonlardan hastalanır ya da ölebilirler. Aşıyı olduğunda köpeklerde ilk 24 saat ateş, halsizlik, durgunluk ya da iştahsızlık gibi belirtiler göstermesi normaldir. Ya da bu semptomları hiç göstermeyebilir. Ama ateş vb bulgular olursa bu hasta olduğu için değil, bağışıklık sistemi antikorları üretmeye başladığı için olur. Bu durum 24 saat sonra hala devam ederse mutlaka veteriner hekiminize haber vermeniz gerekir. 

Her hastalığa karşı bir aşı yoktur. Peki köpeğimi korumak için hangi aşıları yaptırmalıyım? 

KÖPEK KARMA AŞISI: Bu aşı sıklıkla genç köpeklerde hayati risk yaratan kanlı ishal, gençlik hastalığı gibi hastalıklara karşı koruyucu olan en önemli aşıdır. Canine Distemper Virus, İnfectious Canine Hepatitis, Parvovirüs (Kanlı ishal), Parainfluenza, Leptospirozis’e karşı etkilidir. ilk olarak 8 haftalıkken uygulamaya başlanır ve 21 gün arayla ilk iki doz ardından 16. haftada bir doz daha uygulanır ve bunu takiben yılda bir doz olarak uygulanmaya devam edilir. Önemli olan aşıların hepsinde olduğu gibi aşı yapılan canlının sağlıklı olmasıdır. Bu sebeple öncesinde bazı testler gerekli olabilir.

BRONCHİNE AŞISI: Köpeklerde birbirine hiç temas etmeden hava yolu ile bulaşabilen önemli bir hastalık olan Bordetella Bronchiseptika adlı etkene karşı uygulanan aşıdır. 21 gün arayla iki doz uygulandıktan sonra, yılda bir kez tekrarlanır. 

LYME AŞISI: Köpeklerde keneler yolu ile bulaşan Borrelia Burgdorferi adlı bakteriye karşı uygulanan bir aşıdır. 21 gün arayla iki doz uygulandıktan sonra, korunmaya devam etmek için yıllık olarak bir kez uygulanmaya devam edilir. Borrelia insanlara da bulaşan bir hastalık olan (zoonoz) Lyme hastalığınasebep olduğundan hem insan hem de hayvan sağlığı için önemli bir aşıdır. 

KUDUZ AŞISI: Kuduz da hayati öneme sahip bir hastalık ve ülkemizden halen hiç beklenmediği kadar yaygın şekilde görülmekte... Bu hastalığa karşı köpeklerimizi aşılatmak hem kanuni sorumluluğumuz hem de tüylü dostlarımızı böyle bir tehlikeden korumak için kuduz aşılarını lütfen aksatmayın. Ülkemizde kuduz yaygın bir hastalık olduğundan her yıl tekrar edilmesi gereken bir aşıdır. 

Peki ya iç parazit ve dış parazit uygulamaları? 

İç ve dış parazitler için uygulanan ilaçlar aşı değiller. Yani vücutta bir antikor oluşturmuyorlar. Bunun anlamı etkileri de kısa sürede bitiyor demek... Dış parazitler deyince aklımıza gelen pire ve keneler için ayda bir kez uygulama yapmak çok önemli. Eskiden sadece damla şeklinde ense bölgesinden uygulanan ilaçlar vardı, bugün lezzetli tabletler şeklinde ve etkisi 1 ay ya da 3 ay gibi süren ilaçlar mevcut. Ayrıca pire, kene ve sineklere karşı koruyan ilaç emdirilmiş tasmalar şeklinde koruyucu tedaviler de mevcut. İç parazitler derken; kurtlar tenyalar, kal kurtları ve mikroskobik parazitleri kastediyoruz ve mutlaka köpeklerimizi bu parazitlerden korumamız çok önemli, bunun içinde 2-3 ayda bir iç parazit ilacı uygulanmalıdır. 

Köpeğim hiç dışarı çıkmıyor yine de aşı olmalı mı? 

Köpekler genellikle günlük olarak dışarı tuvalet ihtiyacı ve günlük aktivite ihtiyacı için çıkıyorlar ama eğer sadece evinizin bahçesinde duran bir köpeğiniz varsa ya da tuvaletini evde yapan hiç dışarı çıkmayan bir köpeğiniz varsa bile unutmayın: Siz dışarı çıkıyorsunuz... Yani köpeğinize her tür viral hastalığı ya da paraziti taşıyabilirsiniz... Ayakkabılarımız ile bastığımız yüzeylerin hangi etkenleri barındırdığını maalesef kontrol edemeyiz. Ve en önemlisi böyle bir riski almaya değer mi? Tüylü dostlarımızı korumak için günümüzde tıbbi ilaçlar bu kadar gelişmişken hele... Kesinlikle veteriner hekiminizin tavsiyesine uyarak düzenli aşıları yaptırmalısınız. 

Yavru köpeğimi ne sıklıkla aşıya götürmeliyim? 

Dünyanın birçok yerinde olduğu gibi ülkemizde de her veteriner kliniğinin kendine özgü bir aşı programı vardır. Bir aşı programı doğru iken diğeri yanlış değildir. Öncelikle hekiminiz sizi yavru köpeğiniz ilk aşı olmaya başladığında sık sık aşı olmaya çağıracaktır. WSAVA'nın (Dünya Veteriner Hekimler Birliği) son açıkladığı bulgulara göre, yavru kediler 8 haftalıktan itibaren aşı olmaya başlarlar. İki aşı uygulaması arasında her seferinde 2 hafta beklemek gerekli antikor oluşumuna fırsat tanır. İlk kez aşı uygulandığında 2-3 hafta arasında tekrar uygulama yapılarak doğru antikor titresi sağlanır. Bu sebeple hekiminizin hazırladığı aşı programına bağlı olarak tekrarlara gitmeniz gerekecektir. 

Unutmayalım; hiçbir aşı %100 etkili koruma sağlayamaz ama bir çok hayat kurtarır...